Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον Ψηφιακό Νόμο των Αγορών (Digital Markets Act – DMA), επιδιώκει να ανοίξει τα ψηφιακά οικοσυστήματα και να περιορίσει τη δύναμη των μεγάλων «πυλωρών» της τεχνολογίας. Ωστόσο, αυτή η υπόσχεση δοκιμάζεται σήμερα στο ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ, μέσα από την υπόθεση Apple κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η ουσία της διαμάχης
Η Apple αμφισβητεί βασικές διατάξεις της DMA που σχετίζονται με τη διαλειτουργικότητα και την ελευθερία επιλογής των χρηστών. Ο νόμος απαιτεί από τους πυλωρούς –όπως η Apple– να επιτρέπουν στους χρήστες να απεγκαθιστούν προεγκατεστημένες εφαρμογές, να εγκαθιστούν εφαρμογές από τρίτες πηγές (side-loading) και να έχουν πρόσβαση σε τεχνικά χαρακτηριστικά των συσκευών για την ομαλή λειτουργία λογισμικού τρίτων.
Αυτές οι υποχρεώσεις δεν είναι απλώς τεχνικές λεπτομέρειες: αποτελούν το θεμέλιο για έναν πιο ανοιχτό και δίκαιο ψηφιακό κόσμο. Η έλλειψη διαλειτουργικότητας εμποδίζει τη διάδοση του Ελεύθερου Λογισμικού (Free Software), δημιουργεί τεχνικά εμπόδια για τους προγραμματιστές και στερεί από τους χρήστες την πραγματική επιλογή.
Η παρέμβαση του FSFE
Απέναντι στη νομική πρόκληση της Apple, το Free Software Foundation Europe (FSFE) αποφάσισε να παρέμβει ως εκπρόσωπος της κοινωνίας των πολιτών στην υπόθεση T-1080/23, Apple v. European Commission. Το FSFE, με νομικό εκπρόσωπο τον Dr. Martin Husovec, κατέθεσε επιχειρήματα που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των χρηστών και των προγραμματιστών, τονίζοντας πως οι υποχρεώσεις της Apple βάσει του DMA είναι νόμιμες και αποσκοπούν στο δημόσιο συμφέρον.
Η Apple ισχυρίζεται ότι οι υποχρεώσεις αυτές παραβιάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματά της και συνιστούν «δήμευση» της πνευματικής της ιδιοκτησίας. Αντίθετα, το FSFE επισημαίνει πως ο DMA έχει στόχο να αποτρέψει τα μονοπώλια στις ψηφιακές αγορές και να διασφαλίσει θεμιτό ανταγωνισμό, και ότι η διαλειτουργικότητα αποτελεί απαραίτητο μέσο για την καινοτομία και την ελευθερία επιλογής.
Όπως δηλώνει ο Lucas Lasota, Νομικός Υπεύθυνος του FSFE:
«Αντιμετωπίζοντας έναν τεχνολογικό γίγαντα όπως η Apple, αποδεικνύουμε τη δέσμευσή μας να διατηρήσουμε ένα ανοιχτό και ανταγωνιστικό ψηφιακό περιβάλλον. Η παρέμβασή μας είναι ζωτικής σημασίας για τη Διαφάνεια και την Ουδετερότητα των Συσκευών (Device Neutrality).»
Γιατί η υπόθεση αυτή έχει σημασία
Η ερμηνεία που θα δώσει το Δικαστήριο στον DMA θα καθορίσει αν τα δικαιώματα διαλειτουργικότητας θα ισχύσουν ουσιαστικά ή θα μείνουν γράμμα κενό. Το αποτέλεσμα θα επηρεάσει το μέλλον του Ελεύθερου Λογισμικού στην Ευρώπη, την καινοτομία, αλλά και τη δυνατότητα των χρηστών να ελέγχουν τις συσκευές τους.
To FSFE είναι ο μοναδικός οργανισμός της κοινωνίας των πολιτών που συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία, και ζητά στήριξη για να συνεχίσει τη νομική της προσπάθεια. Η χρηματοδότηση τέτοιων στρατηγικών υποθέσεων είναι δαπανηρή — αλλά απολύτως κρίσιμη για την προστασία της ελευθερίας λογισμικού και των ψηφιακών δικαιωμάτων όλων μας.
Το μήνυμα είναι σαφές: η δίκη αυτή δεν αφορά μόνο την Apple και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή· αφορά το αν οι πολίτες της Ευρώπης θα έχουν πραγματική ελευθερία επιλογής στις ψηφιακές τους συσκευές.
Πηγή άρθρου: https://fsfe.org/